Siirt Fıstığı Fidanı Kaç Yılda Yetişir?
Siirt fıstığı , Antep fıstığı (Pistacia vera) çeşitlerinden biri olup sakız ağacıgiller (Anarcadiaceae) familyasına ait yenilebilir meyveleri olan bir ağaçtır. Ülkemizde Antep fıstığının çoğunlukla “uzun” çeşidi yetiştirilmekle birlikte Siirt fıstığı diğer çeşitlere göre daha verimlidir. Hem sulu hem de kuru koşullarda her yıl ürün veren Siirt fıstığının yetiştirilmesi, Antep fıstığının diğer çeşitleriyle aynı şekilde gerçekleştirilmektedir.
Siirt ili ve çevresinin iklimi sayesinde diğer çeşitlere göre daha iri ve daha lezzetli meyvelere sahip olan Siirt fıstığı fidanı, diğer çeşitlere göre daha erken ürün vermeye başlamaktadır. Siirt fıstığı, diğer fıstıklara göre genelde 3 yıl daha erken verime yatsa da ağaçlardan meyve almak için yaklaşık olarak 3-4 yıl beklenmesi gerekmektedir.
Siirt fıstığı genel olarak 3-4 yılda meyve vermeye başlasa da fidanların dikileceği koşulların sulu veya kuru olması ya da fidanların aşılı ya da aşısız olmaları, ağaçların ne zaman meyve vereceğini ve verime yatmaya başlayacağını etkileyen faktörler olacaktır. Siirt fıstığı fidanını hangi şartlarda kaç yılda yetiştirebileceğinizi ve Siirt fıstığına dair merak ettiğiniz diğer şeyleri bu yazıda okuyabilirsiniz.
Siirt Fıstığı Ağacı Kaç Yılda Yetişir?
Siirt fıstığı, diğer Antep fıstığı çeşitlerine göre daha erken meyve veren ve verime yatan bir fıstık çeşididir. Bununla birlikte Siirt fıstığı fidanının kaç yılda yetişeceği ve meyve vermeye başlayacağı çeşitli faktörlere göre değişiklik göstermektedir.
Siirt fıstığı, doğrudan tohum ekimi ve çöğür dikimiyle yetiştirilebilmekle birlikte fıstık yetiştirmenin en kolay ve en verimli yolunun fidan dikimi olduğu söylenebilir. Siirt fıstığı, tüplü fidanlar ile aşılı veya aşısız olarak yetiştirilebilmektedir.
Siirt fıstığında bahçe tesisi tüplü fidan dikimiyle yapılacaksa sonbahar aylarında dikim yapılması, fidanların arazide tutma ihtimallerinin daha fazla olmasını sağlayacaktır. Tüplü fidanlar aşısız olarak dikilebileceği gibi aşılı fidanlar daha erken verime yatmaktadır. Aşılı tüplü fidan ile bahçe tesis ettiyseniz, ağaçlardan 3-4 yılda verim almaya başlayabilirsiniz.
Siirt Fıstığı Fidanı Kaç Yılda Meyve Verir?
Siirt fıstığı, kuru ve sulu koşullarda diğer Antep fıstıklarına göre daha verimli bir şekilde meyve vermektedir. Neredeyse her yıl meyve veren Siirt fıstığı, tüplü aşılı fidanların dikimiyle yetiştirilmesi halinde 3-4 yılda meyve vermeye başlayabilir.
Fıstık ağaçlarının olgunluk çağları genelde 15 yaş olarak kabul edilmektedir. Diktiğiniz Siirt fıstığı fidanları 15 yaşına geldiğinde uzun çeşidine göre hem kuru hem de sulu koşullarda daha fazla meyve verecektir. Kuru koşullarda yetiştirilen olgun Siirt fıstığı ağaçlarından yıllık 9 kg’ın üzerinde meyve alınırken sulu koşullarda yetiştirilen ağaçlarda ise bu miktar 13 kg’ı aşmaktadır.
Siirt fıstığı fidanı, diğer pek çok fıstık çeşidine göre daha erken meyve verse de ağaçlardan meyve almak için bahçe tesis ederken dişi ve erkek ağaçların bir arada dikilmesine dikkat edilmelidir. Fıstık ağaçları, iki evcikli oldukları için dişi ve erkek çiçekler farklı ağaçlarda bulunur.. Bu nedenle Siirt fıstığı fidanlarınızın ilerleyen yıllarda meyve vermesini istiyorsanız, her 10-12 dişi fidana bir erkek fidan gelecek şekilde dikim yapmaya dikkat etmelisiniz.
Siirt Fıstığı Fidanı Nerelerde Yetişir?
Siirt fıstığını diğer fıstıklardan ayrı kılan lezzetli ve büyüklüğü, yetiştiği yörenin ikliminden kaynaklanmaktadır. Siirt’in iklimi, Antep fıstığının yetiştiği diğer bölgelere göre daha sıcak ve kurak olduğu için Siirt ve çevresi, Siirt fıstığı yetiştirmek için uygundur.
Ülkemizde Siirt fıstığı üretimi en fazla Siirt ilçe merkezinde; İkizbağlar, Bağtepe ve Tillo Bölgesi’nde; Eruh’ta ve Şirvan’da gerçekleştirilmektedir. Siirt fıstığının özellikle çiçeklenme döneminde düşük sıcaklıklar ve bol yağışlarla karşılaşmaması önemli olduğu için Siirt fıstığı fidanı yetiştirilecek yerin karasal ve çöl iklimin olduğu bir yer olması, ağaçların verimli bir şekilde meyve vermesi açısından iyi olacaktır.
Siirt fıstığı fidanı yetiştirmek için en önemli faktör bölgenin iklimi olmakla birlikte toprak koşullarına da dikkat etmek gerekir. Siirt fıstığı fidanını kireçli ve kıraç toprakta yetiştirmek mümkün olmakla birlikte toprağın verimli olması, ileride fidanlardan bol ve kaliteli meyve almak bakımından önemlidir.
Siirt Fıstığı Fidanı Nasıl Dikilir?
Siirt fıstığı fidanları için kuru veya sulu koşullarda bahçe tesis etmek mümkündür. Fidanların hangi sıklıkta ve nasıl dikileceğini, sulamanın mümkün olup olmaması belirleyecektir.
Siirt fıstığı fidanları, sulu koşullarda yetiştirilecekse fidanlar arasındaki mesafeler, 5-6 metre sıra arası ve 3-5 metre sıra üzeri olarak belirlenebilir. Sulu koşullarda sık dikim yapmak mümkün olmakla birlikte mesafenin çok kısa tutulması halinde fidanlar büyüyüp 13-15 yıllık olduklarında sıra üzeri kapanabilir ve ağaçların bazılarının sökülmesi gerekebilir.
Kuru koşullarda yetiştirilecek Siirt fıstığı fidanlarında ise dikim aralıklarının geniş belirlenmesi gerekir. Bu durumda fidanlar arasındaki mesafe 6-10 metre aralıklarla belirlenebilir. Fidanlarda anaç olarak bıttım ya da kültür Siirt fıstığı kullanılmışsa dikim aralıkları 7×7 veya 8×8 metre olarak belirlenmelidir.
Siirt fıstığı fidanlarının arasındaki mesafeler belirlendikten sonra fidanların dikileceği yerlere 40-50 cm genişliğinde ve 60-80 cm derinliğinde çukurlar açılması gerekir. Ardından gerekli miktarda gübre kullanılarak dikim gerçekleştirilebilir. Fidanlara dikimden hemen sonra can suyu verilmesi ve yaz aylarında 15 günde bir sulama yapılması önemlidir.
Siirt Fıstığı Fidanı Ne Zaman Dikilir?
Siirt fıstığı fidanı dikmeye karar verdiyseniz, doğru mevsimi seçmeniz önemlidir. Doğru zamanda diktiğiniz fidanların arazide tutma olasılıkları artacağı için fidanları dikeceğiniz zamanı önceden planlamalısınız.
Siirt fıstığı fidanları, sonbaharda veya ilkbaharda dikilebilmektedir. Bununla birlikte fidanların arazide tutma olasılıkları sonbahar aylarında daha yüksek olduğu için kışların çok sert geçmediği yerlerde sonbahar dikimi yapmalısınız. Dikim için özellikle Ekim ve Kasım aylarını tercih edebilirsiniz.
Siirt fıstığı bahçesi tesis ederken sonbahar aylarında dikim yapılamayacaksa ilkbahar ayları da tercih edilebilir. Ancak fidanların dikileceği bölgede ilkbahar aylarında don olaylarının olmamasına dikkat edilmelidir.
