Aronya Çayının Sağlığa Faydaları Nelerdir?

Aronya meyvesi, küçük, koyu renkli bir orman meyvesidir ve özellikle sağlık konusunda bilinçli tüketiciler arasında hayli popüler durumda. Ülkemizde Karadeniz bölgesinde yetiştirilmesine karşın temel olarak Kuzey Amerika kökenli bir bitki olduğunu belirtmek gerekiyor.

İçeriğinde bol miktarda bitkisel antioksidan bulunuyor ve bu nedenle sağlığa faydalarının büyük kısmı bu antioksidan içeriğinden kaynaklanıyor. Meyvenin kendisini doğrudan tüketmek mümkün fakat bazen kurutulduktan sonra demleyip çay olarak da tüketilebiliyor.

Aronya Meyvesi Nedir?

Aronya meyvesi, küçük, koyu renkli bir meyvedir ve Rosaceae ailesine dahil olan çalılıklar içerisinde yetişir. Kuzey Amerika kökenli olmasına rağmen Avrupa dahil olmak üzere dünyanın her yanında yetişir. Kuzey Amerikan yerlileri tarafından geçmişte soğuk algınlığına bir çare olarak geleneksel şekilde kullanılmıştır.

Meyvenin güçlü bir kekremsi etkisi vardır ve bu nedenle meyve suyu, püre, jöle, çay ve şarap yapımında hayli sık kullanılmıştır. Ancak onu taze, donmuş, kuru ve toz formunda bulmak da mümkündür.

Aronya Meyvesinin Besin Değeri Nedir?

Aronya meyvesi kalori bakımından zayıftır ancak besin değeri yüksektir. Çünkü bol miktarda life, C vitaminine ve manganeze sahiptir.

28 gram kadar aronya meyvesinde aşağıdaki besin değerleri vardır:

• kalori: 13 kcal
• protein: 0.4 gram
• yağ: 0.1 gram
• karbonhidrat: 2.7 gram
• lif: 1.5 gram
• C vitamini: günlük ihtiyacın %10’u
• manganez: günlük ihtiyacın %9’u
• K vitamini: günlük ihtiyacın %5’i

Ayrıca içeriğinde folat, demir, A ve E vitaminleri de bulunur.

Faydalı antioksidanlar bakımından da mükemmel bir kaynaktır ve hücrelerinizin serbest radikaller adındaki potansiyel olarak zararlı moleküllerden korunmalarına yardımcı olur. Aronya meyvesi özellikle anthosiyaninler bakımından zengindir ve bu antioksidan ona koyu rengini verir.

Aronya Çayının Sağlığa Potansiyel Faydaları

Aronya meyvesi ile hazırlanan aronya çayının anti-inflamatuvar ve antioksidan etkileri vardır.

Bu da hücrelerinizin hasardan pek çok şekilde korunmasına ve fayda görmesine yardımcı olur.

Güçlü Antioksidanlar Bulunur

Aronya çayında bol miktarda antioksidan bulunur.

Bu bileşenler hücrelerinizi serbest radikallerin yol açtığı hasardan korurlar. Serbest radikallerin birikimi oksidatif strese sebep olur ve bu da kalp hastalıkları ve kanser gibi kronik rahatsızlıklara yol açar.

Aronya çayı polifenoller adı verilen antioksidanlar bakımından da zengindir ve bu antioksidanlar arasında fenolik asitler, anthosiyaninler ve flavanollar bulunur.

Test tüpü çalışmalarına göre aronya meyvesindeki antioksidanlar serbest radikal aktivitesine engel olabiliyorlar.

Aronya meyvesinin antioksidan aktivitesinin diğer orman meyvelerinden çok daha fazla olduğu belirtiliyor.

Ayrıca başka bir test tüpü çalışmasında ise 30 sağlıklı insandan kan numuneleri toplanmış ve aronya meyvesi ekstresinin antipsikotik ilaçlardan kaynaklanan oksidatif stresi 24 saat içerisinde ciddi şekilde azaltabildiği görülmüş.

Ayrıca farklı çalışmalarda bu meyvede bulunan antioksidanların inflamasyonda azalma, bakteriyel ve kolon kanseri hücrelerinin gelişiminde yavaşlama gibi pek çok faydalı etkiye sahip oldukları belirtiliyor.

Kanser Karşıtı Etkileri Olabilir

Aronya çayı kansere karşı koruma sağlayabilir.

Yapılan hayvan ve test tüpü çalışmalarında aronya çayındaki anthosiyaninlerin kolon kanseri hücrelerinin gelişimini durdurabildiği belirtiliyor.

Bir çalışmada 50 mg aronya ekstresinin 24 saatin ardından kolon kanseri hücrelerinin gelişimini %60 oranında azaltabildiği görülmüş. Anthosiyaninlerin antioksidan aktivitelerinin bu kanser bastırıcı etkinin sebebi olduğu düşünülüyor.

Benzer şekilde bu meyveden elde edilen ekstreler meme kanserine bağlı oksidatif streste de azalma sağlamışlar.

Yapılan bir çalışmada bu ekstre, meme kanseri sahibi kadınlardan alınan kan numunelerindeki süperoksit serbest radikallerin adetlerinin azalmasını sağlamış.

Bununla birlikte konuya dair araştırmalar oldukça sınırlılar ve bu nedenle aronya çayı ile kansere karşı korunma arasındaki bağın değerlendirilmesi için insanlar üzerinde daha fazla çalışma gerekiyor.

Kalp Sağlığına Fayda Sağlayabilir

Aronya çayı antioksidan özelliklerinden dolayı kalp sağlığını iyileştirebilir.

Özellikle metabolik sendroma, yani yüksek kolesterol ve trigliserit düzeyleri gibi bir rahatsızlıklar grubuna sahip olanlarda kalp hastalıkları ve diyabet riski artar ve aronya çayının bu konuda fayda sağlayabildiği görülmüş.

2 ay boyunca metabolik sendroma sahip 38 insanla yapılan bir çalışmada, her gün 300 mg kadar aronya ekstresi almanın trigliseritler, kötü kolesterol ve toplam kolesterol düzeylerinde azalma sağladığı görülmüş.

Metabolik sendromlu 25 kişi ile yapılan 2 aylık benzer bir çalışmada ise günde 300 mg aronya ekstresi almanın aynı düzeylere ek olarak tansiyonda da düşme sağladığı görülmüş.

Ancak aronya çayı ve meyvesinin kalp sağlığı üzerindeki etkilerinin tanımlanması için daha fazla insan deneyi gerekiyor.

Bağışıklık Sistemine Destek Sağlayabilir

Aronya çayı bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve destekleyebilir.

Test tüpü çalışmalarında aronya ekstresinin zararlı bazı bakterilere karşı güçlü antibakteriyel etkiler gösterdiği tespit edilmiş. Bu etki ise bakteriye koruma sağlayan biyofilm adı verilen üretimi azaltabilmesinden kaynaklanmış.

Buna ek olarak 3 aylık bir çalışmada günde 150 ml kadar aronya meyvesi suyu tüketenlerin idrar yolu enfeksiyonlarında %55 civarında azalma elde edilmiş.

Aronya meyvesi aynı zamanda inflamasyona sebep olan maddelerin salınımının azalmasını sağlayarak inflamasyonları da azaltabiliyor ve bu da bağışıklık sağlığına destek olabilir.

Aronya çayının virüs karşıtı etkileri de mevcut.

Fareler ile yapılan bir çalışmada aronya meyvesindeki ellagic asit ve myricetinin influenza virüsüne karşı koruma sağlayabileceği belirtiliyor.

Muhtemel Yan Etkileri

Çalışmalara göre aronya meyvesi ve meyvesinden üretilen aronya çayı gibi diğer ürünlerin tüketimi güvenlidir ve herhangi bir ciddi yan etkiye sebep olmaz.

Ancak bunun için uzun vadeli etkilerinin de incelenmesi gerekiyor.

Aronya meyvesinin hayli kekremsi olabileceğini unutmamak gerekiyor. Bu nedenle ağızda kuru ve zımpara benzeri bir his bırakabilir. Bu nedenle doğrudan tüketmek yerine çayı gibi ürünlerini tüketmek çok daha kolay olacaktır.

Sonuç Olarak

Aronya meyvesi ülkemizde de yetiştirilen meyvelerden bir tanesidir ve çayı son dönemlerde oldukça popülerlik kazanmış durumda.

Lifler, C vitamini ve güçlü antioksidanlar bakımından zengin olduğundan kalp dostudur, bağışıklığı destekler ve kanser karşıtı özellikleri vardır.

Hem taze hem de kuru halini kaynar suda demleyerek güzel bir çay elde edebilirsiniz veya reçel gibi farklı şekillerde de değerlendirebilirsiniz.