Çivit Otu Fidesi Viyolde

Çivit otu, geçmişte sık sık boya üretiminde kullanılmış olan ancak günümüzde bu anlamda modern tekniklere yenilmiş olan bir bitki olarak karşımıza çıkıyor ve artık sık sık dekoratif bir bitki olarak kullanılıyor. Fakat uzun seneler önce özellikle derin mavi rengi nedeniyle kullanılıyordu ve kumaşların boyanması için ilk seçeneklerden bir tanesiydi.

Şimdilerde bahçelerde kullanımı yaygın ancak onu artık istemediğinizde ortadan kaldırması da bir o kadar zor. İki yıllık bir bitki olan çivit otu, büyük altın sarısı çiçek toplulukları açar ve bunlar yaş başlarında ortaya çıkarlar. Sonrasında ise düzleşmiş, koyu renkli, lamba benzeri tohumlara dönüşürler ve bu tohumlar çiçeklerinden daha dekoratif olarak görülür. Bitki ölüp kuruduktan sonra tohumları geçmişteki o güzel bitkinin birer hayaleti gibi kalmaya devam ederler.

Çiçekler üst kısma doğru dallanırlar ve mavi-yeşil arası uzun yapraklar ile bir arada bulunurlar. Geçmiş senelerde boyalar işte bu yapraklarda üretilirdi. Yaprakları toplayıp kuruttuktan sonra kireç suyuyla karıştırmak derin mavi bir renk elde edilmesini sağlardı.

Bitki ilk senesinde 120 cm boya ve 45 cm kadar genişliğe ulaşabilir. İkinci senesinde çiçek açar, tohum verir ve sonra ölür. Avrupa’daki doğal gelişim alanlarının dışında genelde zararlı bitki olarak görülür çünkü yetiştiği bölgelerde yerel türler ile mücadeleye girer. Temel olarak Güney Rusya kökenlidir ancak günümüzde Avrupa’dan Amerika’ya kadar her yerde yetişmektedir.

Bahçenize kuş ve kelebekleri çekmek istiyorsanız iyi bir bitkidir. Ayrıca pek bir bakım gerektirmez. Uzun vadeli yetiştirmek istiyorsanız olumsuz bir yanı yoktur.

Çivit Otunun Yetişme Şartları

Çivit otu tam güneşi sever ancak kısmen güneşte olsa da yeterli gelir. Drenajı iyi olan her türlü toprakta yetişebilir. Toprağın asidik mi bazik mi olduğu onun için fark etmez. Pek çok toprak türünde yetişiyor olsa da, hafif bir alkali toprağı daha çok sever.

Gelişmesi için gübreye gereksinimi yoktur ancak özellikle ikinci senesinde daha fazla çiçeklenmesi için gübre iyi olabilir. Her diktiğinizde yerini değiştirin çünkü pek çok sene boyunca aynı noktada başarıyla yetişmeyecektir.

Çivit Otu Fidesi Nasıl Dikilir?

Çivit otu genellikle tohumdan yetiştirilir ve genel olarak bu yöntem tercih edilesidir. Son don gününün ardından tohumları nerede yetişmesini istiyorsanız oraya ekin. Diğer otları ortadan kaldırın ve toprak havadar hale gelene kadar çapalayın. Dilerseniz besinleri yavaş salan bir miktar gübre de ekleyebilirsiniz.

Tohumları 7 cm kadar derinliğe 120 cm kadar aralıklar ile dikin. Ayrıca tohumları kendi ölmüş çivit otu bitkilerinizden toplayabilirsiniz ve bitki bölgenizde yabani olarak yetişiyorsa, satın almak için çaba göstermeyin.

Çivit Otunun Bakımı

Düzenli olarak su vermek ve diğer yabani otları temizlemek bitkinin sağlığı için önemli olacaktır. Çiçekler solmaya başladıklarında onları kesmek tohumlanmaya engel olacaktır ve böylece bitki çok fazla yayılmayacaktır. Bunu yapmak için budama makasınızı alkol ile dezenfekte edin ve sonrasında dipteki kökleri budayın. Kökleri çöpe atın ve makası tekrar dezenfekte edin.

Böcekler ve Hastalıklar

Çivit otunu etkileyen bilinen bir böcek veya hastalık yoktur. Bu bitkiyi yetiştirmek temel olarak risksizdir.

Çivit Otunun Tıbbi Kullanımı

Bir boya maddesi olarak kullanımının yanında bitki geleneksel Çin tıbbı içerisinde yüzyıllar boyunca ilaç olarak kullanılmıştır. Kökü kuru bir toz haline getirilebilir veya konsantre bir ekstresi elde edilebilir. Bitkisel bir antibiyotik, antiseptik, antiviral olarak kullanılmıştır ve ateş, virüsler, kan zehirlenmesi, tonsillitis, hepatit ve pek çok rahatsızlıkta kullanılmıştır. Ancak uzun vadeli kullanımı önerilmez çünkü sindirimi zayıflatabilir ve üşümeye sebep olabilir.

Çivit Otunun Toplanması

Keskin bir budama makası ile yeni yaprakları kesin. Eski yapraklar mavi tonları ile kendilerini belli ederler. Mavi görünümlerine karşın eski yapraklarda onu boya haline getirmeye yarayan kimyasal yoktur. Eski yaprakları da kesip atın ve böylece yeni gelişimlere yol açın. Fakat bu eski yaprakları boyama için kullanmayın.

Kumaş Boyama İçin Kullanımı

Şimdi elinizde yeni çivit otu yaprakları olduğuna göre, boyayı çıkartmaya hazırsınız. Taze genç yaprakları bir kavanoza kaynar suyla koyun ve kapağını kapatın. Dakikalar içerisinde suyun maviye döndüğünü ve köpürmeye başladığını göreceksiniz. Biraz alkali ekleyin ve güzelce çalkalayın. Sıvının yeşile döndüğünü göreceksiniz.

Kumaşınızı yeşil karışım ile boyayın ancak havaya maruz kaldığında rengin maviye döneceğini unutmayın. Son ürün aside konulmalı, yıkanmalı ve son olarak durulanmalı. İnternet üzerinde hazırlanış sürecine dair detaylı videolar da görebilirsiniz.

Yabani Bir Ot Olarak Çivit Otu ile Mücadele

Eğer bu otu sevmiyorsanız ve bahçenizde varsa işiniz biraz zor olacaktır. Uzun bir köke sahiptir ve bu nedenle tamamen çekmesi çok zordur. Geçici olarak biçebilirsiniz ancak kendi kendine tohumlandığından muhtemelen çok vakit geçmeden geri dönecektir.

Bunun haricinde toprağınızı zehirleyebilen bazı diğer ot ilaçları da kullanılabiliyor ancak bunların kullanımı pek önerilmiyor. Son dönemlerde keçiler de ondan kurtulmak için sık kullanılıyorlar.

Ondan korunmanın en iyi yolu en baştan çoğalmasına olanak tanımamaktır. Sterilize makaslar ile çiçek köklerini tamamen kesin ve çiçekleri de ortadan kaldırın. Bunu çiçekler solmaya başladığında ancak daha tohum keseleri oluşmadan yapmalısınız. Kök ve çiçekleri atın ve makasınızı tekrar dezenfekte edin.

Ayrıca uğraşmanız gereken ölü çivit otu fideleriniz de olacaktır ve bunlar topraktan çok kolay çıkmayacaklardır. Ancak keçi ve koyunlar bunu yemeyi pek severler ve bu nedenle yakınlarda bu hayvanlara erişiminiz varsa ortadan kaldırma sürecinde size yardımcı olabilirler.